۱۳۹۰ دی ۲۴, شنبه

کشف حجاب قره العین

یکی از مباحث جالب تاریخ قاجار ظهور ادیان جدید بابیت و بهاییت است و شخصیت افسانه مانندی به نام قره العین؛ که بیشتر به عنوان اولین زنی که کشف حجاب کرد شهرت دارد. فرصتی شد درباره اش بخوانم: خانواده اش اهل علم بودند،سالها علم آموزی کرد. مدتی در مکتب شیخیه تلمذ کرد تا آنجا که بعد از مرگ شیخ کاظم رشتی به طلاب حوزه اش درس می داد. به مراتب علمی- فقهی بالایی رسیده بود تا آنجا که اجازه اجتهاد خواست و با این پاسخ که چنین اجازه ایی برای زنان نامعمول است روبرو شد. روح سرکشش در تعالیم بابیه، امکانی برای بیان نظراتی خلاف سنت مردسالارانه جامعه یافت تا آنجا که از رهبران آیین جدید شد. حجاب را به کناری نهاد و سرانجامش مانند بقیه مرتدان به مرگ انجامید. آنچه نمی دانستم و کشفش به خشمم آورد این بود که قره العین در 1264 ه. ق در دشت بدشت شاهرود، فقط روبنده را برداشت و چهره اش را آشکار کرد نه آنکه چارقد را به کناری نهد. گشودن چهره خلاف عرف آن زمان بود وگرنه فقهای شیعی به وجوب شرعی پوشاندن چهره فتوا نداده اند. با در نظر گرفتن اینکه این خانوم به مقام اجتهاد رسیده بود، عملش به اجتهاد خود باید تحمل می شد که نشد و تهمت فسق و فجور برایش به دنبال آورد. روایت رسمی تاریخ به ما نمی گوید امروزه قره العین را برای کاری لعن می کنند که تمام زنان ایرانی در ارتکاب به آن شریکند البته به لطف نظامی قلدری که چادر چاقچور برایش آیینه دق سنتی بود که می خواست کشورش را از آن رها کند. پی نوشت: منبعم کتاب گفت و شنودهای سیدعلی محمد باب با روحانیون نوشته حسن مرسل وند ص 204 است که گویا به نقل از رساله خاطرات محمد مصطفی بغدادی فرزند شیخ محمد شبل از همراهان طاهره از کربلا تا شاهرود بوده. او می گوید طاهره قره العین در مجلس درسش در کربلا نیز چهره گشوده داشته. کتاب در دسترسم نیست تا دقیق تر بنویسم.